جایگاه یابی یا Positioning چیست؟
جایگاه‌یابی (موضع یابی)، تلاش برند برای رسیدن به جایگاهی خاص در ذهن مشتری است. در نظر داشته باشد که این جایگاه در ذهن مشتری یا جامعه هدف است. پوزیشنینگ مشابه مفهوم برند، مرتبط به ادراک جامعه هدف از یک کسب و کار است. برای اینکه راحت‌تر این موضوع در ذهن نقش بگیرد، اجازه دهید مثالی بزنیم.
شرکت ولوو (Volvo) مثل سایر خودروسازان تلاش برای ارائه خودرویی با کیفیت دارد. اما همواره تلاش کرده است که بر مفهوم امنیت یا Safety متمرکز باشد. چرا ولوو چنین تصمیمی می‌گیرد؟ در واقع ولوو می‌داند که تعداد زیادی تولیدکننده خودرو در سطح جهانی با این برند در رقابت هستند. اگر بخواهد ذهن مشتریان را درگیر کند، باید بر یک خصیصه یا ویژگی خاص تاکید کند. انتخاب ولوو امنیت بوده و تلاش کرده در ذهن مخاطبان، کلمه امنیت را به ولوو بچسباند.
چرا Brand Positioning مهم است؟
جایگاه‌یابی برند از این جهت مهم است که به شما کمک می‌کند تا بتوانید شهرت برند خود را کنترل کنید. یکی از نکات بسیار مهم در جایگاه‌یابی برند این است که شما می‌توانید از دیگر رقبای خود متمایز شوید؛ بنابراین می‌توانید کسب و کار خود را بهبود ببخشید و همچنین آگاهی از برند را در بین مخاطبان افزایش دهید. قرار گرفتن در جایگاه ذهنی مخاطب باعث می‌شود مشتریان ثابتی داشته باشید و همواره توسط مخاطب، بر اساس جایگاه برند شما در ذهنش انتخاب شوید؛ پس چه بهتر که در جایگاه اول انتخاب مخاطب قرار بگیرید. به‌طور کلی می‌توان گفت استراتژی‌های زیادی برای جایگاه‌یابی برند وجود دارند، اما تمام این استراتژی‌ها شبیه یکدیگر نیستند و ممکن است هدف یکسانی نداشته باشند؛ بنابراین بسته به کسب و کار و صنعت شما متفاوت خواهند بود.
بیانیه جایگاه‌یابی برند چیست؟
تمام تلاش‌های موقعیت‌یابی برند با یک بیانیه (Statement) شروع می‌شود. بیانیه جایگاه‌یابی برند، در حقیقت، توصیفی از بازار هدف شما است. بیانیه موقعیت‌یابی، ذهنیت و تصویر کلی مورد نظر شما که می‌خواهید مشتریان از برند شما در ذهن داشته باشند را شامل می‌شود؛ این تصویر و ذهنیت بر اساس تحقیق و داده‌ها تعیین می‌شود. به عبارت ساده‌تر، بیانیه برند پوزیشنینگ، کیستی، چه زمانی، کجایی، چرایی و چگونگی هویت و شخصیت برند شما را مشخص می‌کند.
انواع استراتژی‌های جایگاه‌یابی برند
1-استراتژی جایگاه‌یابی خدمات مشتری (Customer Service)
2-استراتژی جایگاه‌یابی مبتنی بر استفاده آسان (Convenience-Based)
3-استراتژی جایگاه‌یابی مبتنی بر قیمت (Price-Based)
4-استراتژی جایگاه‌یابی مبتنی بر کیفیت (Quality-Based)
5-استراتژی جایگاه‌یابی تمایز (Differentiation)
6-استراتژی جایگاه‌یابی شبکه‌های اجتماعی
ارزش پیشنهادی خاص برند خود را مشخص کنید.
ساختن یک برند منحصر به فرد به این معنی است که چه چیزی باعث شده برند شما متمایز شود و چه چیزی کسب و کار شما را بهتر می‌کند؛ سپس آن چیزها را به شکل مناسب به اطلاع مخاطب هدف برسانید. پس از اینکه رقیبان خود را شناختید و درباره آنها تحقیق کردید، الگویی را در بین رقبای خود مشاهده خواهید کرد و متوجه می‌شوید که نقاط ضعف و قوت یکسانی بین آنها وجود دارند؛ این کار به شما کمک می‌کند تا هنگامی‌که نقاط ضعف و قوت آنها را مقایسه می‌کنید نقاط ضعف آنها را به نقطه قوت خود تبدیل کنید؛ این یک ویژگی ارزشمند است که باعث می‌شود برند شما نسبت به آنها متمایز شود و دقیقاً همان نقطه‌ای است که شما می‌توانید جایگاه برند خود را در آن تعیین کنید. پیشنهاد می‌شود هنگامی‌که مقایسه را انجام می‌دهید نقطه قوت اختصاصی خود را به عنوان ارزش پیشنهادی برند خود در نظر گرفته و تلاش کنید هر چه بیشتر، آن را برای مخاطبان هدف، جذابتر کنید.
جمع‌بندی
با هم مرور کردیم که موضع یابی برند یا جایگاه یابی برند یا همان پوزیشنینگ چیست. اهمیت آن را بررسی کردیم و انتظار داریم از این پس بخش ویژه‌ای در استراتژی برند را مرتبط به Brand Positioning بدانیم. خبر بد اینکه برندهای ایرانی اصلا نمی‌دانند که نیازمند پوزیشنینگ هستند. خبر خوب اینکه اگر در بازار ایران جایگاه یابی خوبی داشته باشید، قطعا در بازار به چشم می‌آیید.
